I tēnei ngohe

Me tātari koe i te reo o ētahi horopaki e rua, ka whakarite ai i tētahi kōrero hei whakamārama i te hāngai o te reo ki tēnā horopaki, ki tēnā horopaki. 

Me tātari koe i te reo o ētahi horopaki e rua, ka whakarite ai i tētahi kōrero hei whakamārama i te hāngai o te reo ki tēnā horopaki, ki tēnā horopaki. 

Te horopaki

I tēnei ngohe ka aromatawaihia tō kaha ki te whakamārama i ngā pānga o te horopaki ki te reo. Me āta whakaahua koe i ngā āhuatanga motuhake o te reo i tēnā horopaki, i tēnā horopaki. Me taunaki i ō whakaaro. 

Tirohia ētahi kōrero e rua (māu e kimi, mā tō kaiako rānei). Mēnā ko koe kei te kōwhiri, me kōrero koe ki te kaiako i mua i te tīmatanga o te aromatawai kia mōhio ai koe mēnā e hāngai ana ngā kōrero kua kōwhiria e koe. 

Ko ngā tauira reo e rua nei:

  1. Me reo ā-waha tētahi, me reo tuhi tētahi. 
  2. Ko tētahi nō te horopaki ōpaki, ko tētahi nō te horopaki ōkawa. 
  3. Me reo Māori te katoa.  

Ko tāu he āta whakamārama i ngā pānga o ia horopaki ki te reo. 

Mā tō kaiako koe e ārahi i roto i ngā mahi, māna e whakaae ki ngā horopaki e rua, māna hoki e whakatauira ētahi pātai hei ārahi i a koe.

Me kōrero anō koe ki tō kaiako mō te huarahi tuku i te aromatawai - he whakaaturanga ā-waha pea, he kauhau, he aha kē atu te momo kōrero ā-waha. I tēnei ngohe, he mea nui te āhua o tō whakamārama. Nō reira, kōwhiria tētahi huarahi tuku e kitea ai te whānui me te tika o tō reo whakamārama. 

Māu anake ngā mahi katoa e mahi.

I tēnei ngohe ka aromatawaihia tō kaha ki te whakamārama i ngā pānga o te horopaki ki te reo. Me āta whakaahua koe i ngā āhuatanga motuhake o te reo i tēnā horopaki, i tēnā horopaki. Me taunaki i ō whakaaro. 

Tirohia ētahi kōrero e rua (māu e kimi, mā tō kaiako rānei). Mēnā ko koe kei te kōwhiri, me kōrero koe ki te kaiako i mua i te tīmatanga o te aromatawai kia mōhio ai koe mēnā e hāngai ana ngā kōrero kua kōwhiria e koe. 

Ko ngā tauira reo e rua nei:

  1. Me reo ā-waha tētahi, me reo tuhi tētahi. 
  2. Ko tētahi nō te horopaki ōpaki, ko tētahi nō te horopaki ōkawa. 
  3. Me reo Māori te katoa.  

Ko tāu he āta whakamārama i ngā pānga o ia horopaki ki te reo. 

Mā tō kaiako koe e ārahi i roto i ngā mahi, māna e whakaae ki ngā horopaki e rua, māna hoki e whakatauira ētahi pātai hei ārahi i a koe.

Me kōrero anō koe ki tō kaiako mō te huarahi tuku i te aromatawai - he whakaaturanga ā-waha pea, he kauhau, he aha kē atu te momo kōrero ā-waha. I tēnei ngohe, he mea nui te āhua o tō whakamārama. Nō reira, kōwhiria tētahi huarahi tuku e kitea ai te whānui me te tika o tō reo whakamārama. 

Māu anake ngā mahi katoa e mahi.

Hei Mahi

  • Kōwhiria ngā tauira reo e rua - me tino rerekē ngā tauira. 
  • Me whai whakaaro koe ki:
    • ngā āhuatanga motuhake o tēnā horopaki, o tēnā horopaki
    • te momo reo i whakamahia i tēnā horopaki, i tēnā horopaki
    • ngā pūtakenga kōrero
    • te wā i puta ai tēnā me tēnā kōrero
    • ngā pūkenga o te kaikōrero, o te kaituhi e rangona ai tōna ake wairua 
    • te reo ā-tinana o te kaikōrero.
  • Mō ia tauira reo, whakautua ēnei pātai: 
    • He aha te horopaki e noho nei te kōrero?
    • He aha ngā āhuatanga motuhake o te horopaki? 
    • He aha te/ngā pānga o taua horopaki ki te reo? 
  • Tīpakohia ētahi tauira hei taunaki i ō whakaaro.
  • Āta whakaarohia te reo ka whakamahia e koe hei whakamārama i ō whakaaro. Me tika, me whaihua. 
  • Me kōrero ki tō kaiako mō te huarahi hei whakaatu i ō kitenga e pai ai te whakamārama i ō kitenga. 
  • Kōwhiria ngā tauira reo e rua - me tino rerekē ngā tauira. 
  • Me whai whakaaro koe ki:
    • ngā āhuatanga motuhake o tēnā horopaki, o tēnā horopaki
    • te momo reo i whakamahia i tēnā horopaki, i tēnā horopaki
    • ngā pūtakenga kōrero
    • te wā i puta ai tēnā me tēnā kōrero
    • ngā pūkenga o te kaikōrero, o te kaituhi e rangona ai tōna ake wairua 
    • te reo ā-tinana o te kaikōrero.
  • Mō ia tauira reo, whakautua ēnei pātai: 
    • He aha te horopaki e noho nei te kōrero?
    • He aha ngā āhuatanga motuhake o te horopaki? 
    • He aha te/ngā pānga o taua horopaki ki te reo? 
  • Tīpakohia ētahi tauira hei taunaki i ō whakaaro.
  • Āta whakaarohia te reo ka whakamahia e koe hei whakamārama i ō whakaaro. Me tika, me whaihua. 
  • Me kōrero ki tō kaiako mō te huarahi hei whakaatu i ō kitenga e pai ai te whakamārama i ō kitenga. 

Ngā mahi hei tāpae

  • Mā te kaiako e whakatau te momo putanga reo ā-waha.  
  • Kia roa ake i te rua meneti te kōrero.
  • Mā te kaiako e whakatau te momo putanga reo ā-waha.  
  • Kia roa ake i te rua meneti te kōrero.

Kuputaka

āhuatanga motuhake

specific, technical features that are applied within a particular context

horopaki                     

context

huarahi 

method, process, way of doing something

kitenga                       

findings

momo reo                 

genre

pānga                       

impact, effect

pūtakenga kōrero     

text purpose

tauira                         

example

tīpako (-hia)               

select

āhuatanga motuhake

specific, technical features that are applied within a particular context

horopaki                     

context

huarahi 

method, process, way of doing something

kitenga                       

findings

momo reo                 

genre

pānga                       

impact, effect

pūtakenga kōrero     

text purpose

tauira                         

example

tīpako (-hia)               

select