Rangahaua, whakaraupapahia hoki ngā tātai kōrero o te reo Māori me ngā take i pāpā ki te reo, pērā i:

· ngā ture

· ngā here

· ngā rautaki whakarauora, ngā tāmi.

2. Tūhuratia ētahi take e pāpā nei ki te reo Maōri ki te whakaatu i tō māramatanga ki ērā take. He aha ngā take, he aha ōna pānga me ōna whakaawenga ki runga ki te reo? He aha ngā piki me ngā heke o te reo Māori i roto i te wā? Whakaatuhia tō māramatanga ki tētahi take i tutū ai te pūehu, ko te reo Māori te take.

Koinei ētahi tauira o ētahi take, pai mai, kino mai, e whakaawe ana i te reo hei whakaarotanga māu:

· te wāhi ki te kōhanga reo, ki te kura kaupapa Māori, ki ngā kura ā-iwi, ki ngā wānanga

· te ipurangi me ngā hangarau matihiko

· Whakaata Māori me ngā teihana reo irirangi Māori

· te ako a ngā ākonga katoa o ngā kura katoa o te motu i te reo Māori hei kaupapa ōkawa

· te ako a ngā tāngata katoa o Aotearoa – Māori mai, Tauiwi mai – i te reo Māori

· te hononga pūmau o tētahi tokorua, tētahi ki tētahi

· te whakatupu tamariki, whānau kōrero Māori

· te kāwanatanga

· Te Taura Whiri i te Reo Māori

· te puoro, te kapa haka

· te kaikiri o te tangata

· te mana o te reo ki waho i te hapori Māori

· ngā pūnaha whakaū i te Tiriti o Waitangi

· ngā waiaro o te Maōri kāore nei e hiahia ki te reo.

Ehara i te mea me ū ki tēnei rārangi nei, he tauira noa iho. Mā te kaiako pea koe e ārahi ki te tautohu i ngā take hira tonu ki tō hapū, ki tō iwi, otirā ki tō taiao.

3. He aha ngā rautaki e ora ai te reo? He aha ngā whakahaerenga i roto i te ao Māori, i roto i tō iwi, i tō hapū, otirā i tō whānau e whakaatu ana i te kaha o te tangata ki te whakarauora i te reo Māori? Tautohungia kia kotahi te rautaki hei tūhura māu. Anei ētahi hei tauira māu.

· ngā kura reo

· te kōhanga reo

· te kura kaupapa Māori

· ngā kaupapa reo ki te marae, ki te hapori, ki te iwi.

Kia kaha koe ki te titiro ki tō hapori, ki tō taiao ake, kei reira pea te tino o ngā rautaki hei tūhura māu.