Skip to main content
Ministry of Education New Zealand
NCEA Education
14/5/2025 02:22 AM  |  Te whakaatu māramatanga ki tētahi tūranga tāpua i roto i Te Ao Haka  |  https://ncea.education.govt.nz/mi/arts/te-ao-haka/3/4

Header

Te Whāinga

Ka whakaatu māramatanga te ākonga ki tētahi tūranga tāpua i tētahi whakaaturanga i roto i Te Ao Haka.

Paearu Paetae

Kōrero Āpiti 1

I ahu mai tēnei paerewa paetae i The New Zealand Curriculum (NZC), Te Pou Taki Kōrero, Te Tāhuhu o te Mātauranga, 2007, ā, ka hāngai ki ngā whāinga o ngā Whakaaro Whānui i te Taumata 8 o te Tukutuku Ako o Te Ao Haka ki ngā Taumata 6, 7, 8. 

Kōrero Āpiti 2

Ka whai wāhi ki te whakaatu māramatanga ki tētahi tūranga tāpua i roto i Te Ao Haka:

  • te whakaahua i tētahi tūranga e whai koha ana ki tētahi whakaaturanga i Te Ao Haka;
  • te matapaki i tōna āheinga, i te āhua hoki o te hāngai o ngā herenga o te tūranga ki ngā pūkenga ka mau i te wā o te rangahau i Te Ao Haka.

Ka whai wāhi ki te arotake i tētahi tūranga tāpua i roto i Te Ao Haka:

  • te mātai i ngā wā whakahirahira ka rangona i te whakaritenga me te whakatutukihanga o ngā mahi o te tūranga;
  • te tūhura i ngā ara e pāngia ai pea te whakaaturanga e te whai hua o te whakatutuki i te tūranga, e te korenga rānei o te whakatutukihanga i whai hua.

Ka whai wāhi ki te tātari i tētahi tūranga tāpua i roto i Te Ao Haka:

  • te mātai i te tūranga i te horopaki whānui ake o Te Ao Haka, tae atu ki te matapaki i ana tikanga.

Kōrero Āpiti 3

Ko tētahi tūranga tāpua, ko te tūranga e tino kitea ai, e tino rangona ai hoki rānei te rerekētanga i te korenga o te kaihāpai i taua tūranga i reira.

Me kōwhiri te ākonga i tētahi o ēnei tūranga tāpua e whai ake nei:

  • te tū hei kaitātaki wahine, hei kaitātaki tāne rānei
  • te whakaatu i tētahi hīanga, i tētahi waiata takirua rānei
  • te ārahi i ētahi atu ākonga
  • te whakatangi i tētahi taonga puoro hei kīnaki i te whakaaturanga
  • te tū hei kaitā moko i te kapa
  • te tiaki kākahu
  • te waihanga taonga (pēnei i te poi) mō te whakaaturanga.

Kōrero Āpiti 4

E kōrero ana ngā wā whakahirahira mō ngā wā o te tukanga hei whakarite, hei whakatutuki hoki i te tūranga me āta mahi e puta ai te hua e whāia ana.

Ko ētahi wā whakahirahira:

  • i mua i te tūranga: ko te eke a te tangata i ngā taumata e tika ai te tohua ōna ki te tūranga
  • i te wā o te tūranga: ko te whakaharatau, ko te whakawai rānei
  • i te wā o te tūranga: ko te kake i tētahi taupā, i tētahi hapa rānei
  • i te wā o te tūranga: ko te whakarite kia angitu
  • i te wā o te whakaaturanga: ko te whai kia eke rā anō, kia tutuki te tūranga.

Ngā tautuhinga aromatawai ā-waho

The External Assessment Specifications are published by NZQA and can be found on their website using this link:

NZQA Te Ao Haka

[ External Link Featured NZQA ]
NZQA
NZQA

Te wewete i ngā paerewa

Ka whakaatu te ākonga i pēhea tana whakapakari i ngā matatautanga me ngā ihokiri e mārama haere ai ia ki ngā tūranga o Te Ao Haka, tae atu ana ki te kaiārahitanga. Ka tūhura, ka tātari te ākonga i ngā tūranga kaiārahi nō roto o Te Ao Haka me te hira o aua tūranga ki te kapa katoa.

Kaupae 3

I te Kaupae 3, ka whakapakari ake te ākonga i ana pūkenga whakaaturanga me te whakahōhonu i tana mārama ki ōna ake wheako i Te Ao Haka. Ka kitea tēnei i te aronga o ngā Paerewa ki te mahi whakaatu me te arotake i aua whakaaturanga.

Ka whakaatu te ākonga i pēhea tana whakapakari i ngā matatautanga me ngā ihokiri e mārama haere ai ia ki ngā tūranga o Te Ao Haka, tae atu ana ki te kaiārahitanga. Ka tūhura, ka tātari te ākonga i ngā tūranga kaiārahi nō roto o Te Ao Haka me te hira o aua tūranga ki te kapa katoa.

Kaupae 3

I te Kaupae 3, ka whakapakari ake te ākonga i ana pūkenga whakaaturanga me te whakahōhonu i tana mārama ki ōna ake wheako i Te Ao Haka. Ka kitea tēnei i te aronga o ngā Paerewa ki te mahi whakaatu me te arotake i aua whakaaturanga.

Ngohe Aromatawai

Footer

Te Poutāhū - Curriculum Centre Ministry of Education New Zealand home
  • About this site
  • Contact Us
  • Copyright
  • Privacy
Shielded site logo
© 2025 Ministry of Education New Zealand Government / Te Kāwanatanga o Aotearoa