Mō ngā tau ruarua e whai ake nei, e whakawhiti atu ana te NCEA i tōna āhua o nāianei ki te tohu hou. Anei ngā mea me mātua mōhio koe mō te whakawhiti ki ngā whakahau o te NCEA hou. I mātua tuhia ēnei pārongo mā ngā kaiako, engari e akiakitia ana hoki ngā ākonga me ngā whānau kia pānui i ngā kōrero ārahi nei.
Mō ngā tau ruarua e whai ake nei, e whakawhiti atu ana te NCEA i tōna āhua o nāianei ki te tohu hou. Anei ngā mea me mātua mōhio koe mō te whakawhiti ki ngā whakahau o te NCEA hou. I mātua tuhia ēnei pārongo mā ngā kaiako, engari e akiakitia ana hoki ngā ākonga me ngā whānau kia pānui i ngā kōrero ārahi nei.
Ngā panonitanga matua
Kua poua ētahi paerewa hou hei aromatawai i ngā pūkenga tūāpapa o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Hei te 2024 ka mana ēnei hei paerewa me mātua kawe ake e ngā ākonga i te taha o te NCEA. I tēnei tūāhua, me tutuki i ngā ākonga ēnei paerewa hou e whakawhiwhia ai rātou ki ō rātou tohu NCEA, ahakoa anō te kaupae.
E aronui ana ngā paerewa nei ki te Taumata 4/5 o te National Curriculum. Ko tōna tikanga ia, kua mau pai i ngā ākonga ngā akoranga o te Taumata 4, kua rite ki te kawe ake i ō te Taumata 5. E whakaata ana tēnei i ngā whakaritenga kua whakaaetia huri i te ao mō ngā pūkenga tūāpapa ka tautoko ake i te ako, i te oranga me te mahi.
Ka whakamanaia ngā paerewa NCEA hou mō te reo matatini me te pāngarau me mātua kawe ā te wā tonu e whakarewahia ai ngā paerewa hou i te Kaupae 1 o te NCEA i runga i te Arotakenga o ngā Paerewa Paetae. Koinei anō te wā e huri ai ngā kaupae katoa o te NCEA i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki tētahi e 60 kē ōna whiwhinga. E riro ai i te ākonga te tohu e 60 ōna whiwhinga, me mātua ea i a ia ngā whiwhinga tautokorua, kua ea kē rānei i a ia ngā herenga reo matatini, pāngarau i mua i te paunga o 2023.
Ā te 2024:
-
Ka heke te rahi o te NCEA i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki te tohu e 60 ōna whiwhinga, i te Kaupae 1, te Kaupae 2, me te Kaupae 3. Kāore te ākonga e whiwhi i tēnei tohu ki te kore e ea i a ia ngā whiwhinga tautokorua, mēnā rānei kāore anō kia ea i a ia ngā herenga o nāianei i mua i te paunga o te 2023. Ā, ko te tikanga o tēnei wā, e taea ai ētahi whiwhinga e 20 o te Kaupae 1 te kawe ki te Kaupae 2, me ētahi whiwhinga e 20 o te Kaupae 2 te kawe ki te Kaupae 3, ka urupā.
-
Ka whakamanaia ngā Paerewa Paetae hou o te Kaupae 1 o te NCEA. Hei te 2025 whakamanaia ai ngā Paerewa Paetae NCEA hou o te Kaupae 2, ā, hei te 2026 ō te Kaupae 3.
-
Ko ngā paerewa tautokorua hou o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka tū mai hei hanga me mātua whakatutuki mō te Kaupae 1, te Kaupae 2 me te Kaupae 3.
-
Kua hurihia te wātaka mō te Arotakenga o ngā Paerewa Paetae kia whakamanaia ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 1 ā te 2024, ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 2 ā te 2025, me ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 3 ā te 2026. Kāore he pānga o tēnei ki ngā here tautokorua me ngā here whiwhinga.
Kua poua ētahi paerewa hou hei aromatawai i ngā pūkenga tūāpapa o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Hei te 2024 ka mana ēnei hei paerewa me mātua kawe ake e ngā ākonga i te taha o te NCEA. I tēnei tūāhua, me tutuki i ngā ākonga ēnei paerewa hou e whakawhiwhia ai rātou ki ō rātou tohu NCEA, ahakoa anō te kaupae.
E aronui ana ngā paerewa nei ki te Taumata 4/5 o te National Curriculum. Ko tōna tikanga ia, kua mau pai i ngā ākonga ngā akoranga o te Taumata 4, kua rite ki te kawe ake i ō te Taumata 5. E whakaata ana tēnei i ngā whakaritenga kua whakaaetia huri i te ao mō ngā pūkenga tūāpapa ka tautoko ake i te ako, i te oranga me te mahi.
Ka whakamanaia ngā paerewa NCEA hou mō te reo matatini me te pāngarau me mātua kawe ā te wā tonu e whakarewahia ai ngā paerewa hou i te Kaupae 1 o te NCEA i runga i te Arotakenga o ngā Paerewa Paetae. Koinei anō te wā e huri ai ngā kaupae katoa o te NCEA i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki tētahi e 60 kē ōna whiwhinga. E riro ai i te ākonga te tohu e 60 ōna whiwhinga, me mātua ea i a ia ngā whiwhinga tautokorua, kua ea kē rānei i a ia ngā herenga reo matatini, pāngarau i mua i te paunga o 2023.
Ā te 2024:
-
Ka heke te rahi o te NCEA i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki te tohu e 60 ōna whiwhinga, i te Kaupae 1, te Kaupae 2, me te Kaupae 3. Kāore te ākonga e whiwhi i tēnei tohu ki te kore e ea i a ia ngā whiwhinga tautokorua, mēnā rānei kāore anō kia ea i a ia ngā herenga o nāianei i mua i te paunga o te 2023. Ā, ko te tikanga o tēnei wā, e taea ai ētahi whiwhinga e 20 o te Kaupae 1 te kawe ki te Kaupae 2, me ētahi whiwhinga e 20 o te Kaupae 2 te kawe ki te Kaupae 3, ka urupā.
-
Ka whakamanaia ngā Paerewa Paetae hou o te Kaupae 1 o te NCEA. Hei te 2025 whakamanaia ai ngā Paerewa Paetae NCEA hou o te Kaupae 2, ā, hei te 2026 ō te Kaupae 3.
-
Ko ngā paerewa tautokorua hou o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka tū mai hei hanga me mātua whakatutuki mō te Kaupae 1, te Kaupae 2 me te Kaupae 3.
-
Kua hurihia te wātaka mō te Arotakenga o ngā Paerewa Paetae kia whakamanaia ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 1 ā te 2024, ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 2 ā te 2025, me ngā paerewa paetae hou o te Kaupae 3 ā te 2026. Kāore he pānga o tēnei ki ngā here tautokorua me ngā here whiwhinga.
Te NCEA hei tohu e 60 ōna whiwhinga
I runga i te NCEA hou:
-
Ka heke te rahi o ia kaupae o te NCEA, mai i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki te tohu e 60 ōna whiwhinga.
-
Me mātua riro i te ākonga ngā whiwhinga e 20 i ētahi paerewa hou e pā ana ki Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. He motuhake ēnei whiwhinga i ngā whiwhinga e 60 ka mātua hiahiatia ki ia kaupae o te NCEA.
Me he whiwhinga kua riro kē i te ākonga i tētahi kaupae, ka taea ērā te whakamahi hei whakatutuki haere i ngā herenga hou. Ka taea te whakamahi ngā Paerewa noa me ngā Paerewa Paetae e ea ai te 60 whiwhinga e mātua hiahiatia ana i ia kaupae o te NCEA. Ā tōna wā ka taea anō te tiki atu ngā Paerewa Pūkenga kua poua e ngā Kaunihera Whakawhanake Rangamahi hei whakaea haere i te NCEA.
Kāore e tohua ana te roa mō te whakaoti i te tohu e 60 ōna whiwhinga. Ki te riro i te ākonga tētahi wāhanga o te tohu, ka āhei ia te hoki atu ā tōna wā ki te whaiwhai haere anō.
I runga i te NCEA hou:
-
Ka heke te rahi o ia kaupae o te NCEA, mai i te tohu e 80 ōna whiwhinga ki te tohu e 60 ōna whiwhinga.
-
Me mātua riro i te ākonga ngā whiwhinga e 20 i ētahi paerewa hou e pā ana ki Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. He motuhake ēnei whiwhinga i ngā whiwhinga e 60 ka mātua hiahiatia ki ia kaupae o te NCEA.
Me he whiwhinga kua riro kē i te ākonga i tētahi kaupae, ka taea ērā te whakamahi hei whakatutuki haere i ngā herenga hou. Ka taea te whakamahi ngā Paerewa noa me ngā Paerewa Paetae e ea ai te 60 whiwhinga e mātua hiahiatia ana i ia kaupae o te NCEA. Ā tōna wā ka taea anō te tiki atu ngā Paerewa Pūkenga kua poua e ngā Kaunihera Whakawhanake Rangamahi hei whakaea haere i te NCEA.
Kāore e tohua ana te roa mō te whakaoti i te tohu e 60 ōna whiwhinga. Ki te riro i te ākonga tētahi wāhanga o te tohu, ka āhei ia te hoki atu ā tōna wā ki te whaiwhai haere anō.
Te Waihanga Hōtaka ki ngā Paerewa Paetae NCEA Hou
Kei te tāraia anō ngā marau me ngā wāhanga ako katoa o te NCEA kia 4 kē ngā paerewa paetae – e 2 he mea aromatawai ā-roto, e 2 he mea aromatawai ā-waho – hui katoa ka 20 ngā whiwhinga. Ka taea tonutia e ngā kura te tīpako paerewa paetae i ngā marau NCEA e rua neke atu hei hoahoa hōtaka. Engari mō ngā tau whakamātau, me mātua whai ngā kura i ngā hōtaka hāpai i ngā paerewa paetae e 4 o te marau/wāhanga ako kotahi.
E whakaūngia ai he hōtaka, me riro i te ākonga ngā whiwhinga 14 nui ake rānei i taua hōtaka, ā, kia kaua e iti iho i te kotahi te aromatawai ā-waho e ekea.
Kei te tāraia anō ngā marau me ngā wāhanga ako katoa o te NCEA kia 4 kē ngā paerewa paetae – e 2 he mea aromatawai ā-roto, e 2 he mea aromatawai ā-waho – hui katoa ka 20 ngā whiwhinga. Ka taea tonutia e ngā kura te tīpako paerewa paetae i ngā marau NCEA e rua neke atu hei hoahoa hōtaka. Engari mō ngā tau whakamātau, me mātua whai ngā kura i ngā hōtaka hāpai i ngā paerewa paetae e 4 o te marau/wāhanga ako kotahi.
E whakaūngia ai he hōtaka, me riro i te ākonga ngā whiwhinga 14 nui ake rānei i taua hōtaka, ā, kia kaua e iti iho i te kotahi te aromatawai ā-waho e ekea.
Ngā Paerewa Tautokorua o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy
Hei te 2024 whakamanaia ai ngā paerewa hou mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei paerewa tautokorua i te NCEA me mātua whakaoti. Mā ngā paerewa hou nei e aromatawai ētahi pūkenga tūāpapa, he pūkenga hira tonu ka āwhina i te ākonga ki te angitu i te NCEA, i ngā mahi ako o muri ake, i ō rātou oranga, i ā rātou mahi anō hoki.
E ea ai te paerewa tautokorua nei, me riro i te ākonga tētahi:
-
10 whiwhinga i ngā paerewa Te Reo Matatini, i ngā paerewa Literacy RĀNEI
ME TĒTAHI
E wātea ana ngā paerewa ki ngā ākonga o te Tau 9 piki ake, ā, kei te Taumata 4/5 o te marautanga. Mā ngā kaiako ngā ākonga e āwhina ki te whiriwhiri mō āhea rātou rite ai kia aromatawaia ki ēnei paerewa.
Ka āhei te ākonga te whai ngātahi i te paerewa tautokorua me ngā whiwhinga e 60 mō ia kaupae o te NCEA. Engari me mātua tutuki i a ia ngā paerewa hou e whakawhiwhia ai ia ki te tohu NCEA i ia kaupae. E pai ana anō hoki tana whawhao whiwhinga ki tana Mauhanga Tutukinga ahakoa kāore anō kia oti i a ia ngā paerewa tautokorua.
Ngā whakaritenga tauwhirowhiro mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy
Kei tēnei wāhanga nei ngā kōrero mō te whakawhitinga i ngā herenga reo matatini, pāngarau o tēnei wā ki ngā paerewa tautokorua hou.
Te 2022 me te 2023
Ngā kura whakamātau i te Kaupae 1 o te New Zealand Curriculum me Te Ao Haka i te NCEA
I te 2022 me te 2023, arā ētahi kura ka whakamātau i Te Ao Haka me ngā marau hou i te Kaupae 1 o te NCEA kei te New Zealand Curriculum. Ka taea e ēnei kura te whakatutuki ngā herenga reo matatini, pāngarau i te wā e tū ana te whakamātau, mā tētahi o ēnei ara:
-
Ngā herenga o nāianei – arā, ko te whai i ngā paerewa kei tētahi rārangi paerewa aromatawai kua tautuhia, i tētahi pūhera paerewa e toru rānei mō te reo matatini me te pāngarau. He pārongo anō mō tēnei kei te pae tukutuku a NZQA.
-
I te 2022, mēnā e whai wāhi ana hoki te kura ki ngā mahi whakamātau i Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka taea hoki e rātou aua paerewa te nanao atu hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
Hei te 2023, kei tēnā, kei tēnā kura te kōwhiri ina hāpainga ake e ia ngā paerewa Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
I te 2022 me te 2023, ka āhei ngā kura whakamātau te whakamahi i ngā Paerewa Paetae o Te Ao Haka me ērā o te Kaupae 1 e whakamātauria ana e rātou mēnā kua tūtohua aua paerewa hei whakatutuki i ngā herenga reo matatini, pāngarau. Kei konei aua paerewa kua tūtohua hei kapo māu.
Hei te 2024 whakamanaia ai ngā paerewa hou mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei paerewa tautokorua i te NCEA me mātua whakaoti. Mā ngā paerewa hou nei e aromatawai ētahi pūkenga tūāpapa, he pūkenga hira tonu ka āwhina i te ākonga ki te angitu i te NCEA, i ngā mahi ako o muri ake, i ō rātou oranga, i ā rātou mahi anō hoki.
E ea ai te paerewa tautokorua nei, me riro i te ākonga tētahi:
-
10 whiwhinga i ngā paerewa Te Reo Matatini, i ngā paerewa Literacy RĀNEI
ME TĒTAHI
E wātea ana ngā paerewa ki ngā ākonga o te Tau 9 piki ake, ā, kei te Taumata 4/5 o te marautanga. Mā ngā kaiako ngā ākonga e āwhina ki te whiriwhiri mō āhea rātou rite ai kia aromatawaia ki ēnei paerewa.
Ka āhei te ākonga te whai ngātahi i te paerewa tautokorua me ngā whiwhinga e 60 mō ia kaupae o te NCEA. Engari me mātua tutuki i a ia ngā paerewa hou e whakawhiwhia ai ia ki te tohu NCEA i ia kaupae. E pai ana anō hoki tana whawhao whiwhinga ki tana Mauhanga Tutukinga ahakoa kāore anō kia oti i a ia ngā paerewa tautokorua.
Ngā whakaritenga tauwhirowhiro mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy
Kei tēnei wāhanga nei ngā kōrero mō te whakawhitinga i ngā herenga reo matatini, pāngarau o tēnei wā ki ngā paerewa tautokorua hou.
Te 2022 me te 2023
Ngā kura whakamātau i te Kaupae 1 o te New Zealand Curriculum me Te Ao Haka i te NCEA
I te 2022 me te 2023, arā ētahi kura ka whakamātau i Te Ao Haka me ngā marau hou i te Kaupae 1 o te NCEA kei te New Zealand Curriculum. Ka taea e ēnei kura te whakatutuki ngā herenga reo matatini, pāngarau i te wā e tū ana te whakamātau, mā tētahi o ēnei ara:
-
Ngā herenga o nāianei – arā, ko te whai i ngā paerewa kei tētahi rārangi paerewa aromatawai kua tautuhia, i tētahi pūhera paerewa e toru rānei mō te reo matatini me te pāngarau. He pārongo anō mō tēnei kei te pae tukutuku a NZQA.
-
I te 2022, mēnā e whai wāhi ana hoki te kura ki ngā mahi whakamātau i Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka taea hoki e rātou aua paerewa te nanao atu hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
Hei te 2023, kei tēnā, kei tēnā kura te kōwhiri ina hāpainga ake e ia ngā paerewa Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
I te 2022 me te 2023, ka āhei ngā kura whakamātau te whakamahi i ngā Paerewa Paetae o Te Ao Haka me ērā o te Kaupae 1 e whakamātauria ana e rātou mēnā kua tūtohua aua paerewa hei whakatutuki i ngā herenga reo matatini, pāngarau. Kei konei aua paerewa kua tūtohua hei kapo māu.
[ Rauemi Kōnae ]
- Taitara: Te Rārangi o ngā Paerewa kua Tūtohua
- Whakaahua: Te Rārangi o ngā Paerewa Paetae Whakamātau kua Tūtohua
- Wāhitau Tukutuku Kōnae: https://ncea-live-3-storagestack-53q-assetstorages3bucket-2o21xte0r81u.s3.amazonaws.com/s3fs-public/2022-07/List_of_Tagged_Standards.pdf?VersionId=h_6PePFlHR0y9axTcgoyspZScsQyH1kM
- Torohanga Kōnae: pdf
- Rahi o te Kōnae: 278KB
• Te Rārangi o ngā Paerewa kua Tūtohua.pdf
Te Rārangi o ngā Paerewa kua Tūtohua
He wehe motuhake ngā paerewa o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Nō reira, e taea ana e te ākonga te whakaea te herenga reo matatini mā roto i tētahi o ngā kōwhiringa i runga ake nei, ko te herenga pāngarau ia, mā tētahi kōwhiringa motuhake (pērā i te paerewa pāngarau).
Ka whakaputaina te rārangi o ngā paerewa kua tūtohua ki te pae tukutuku a NZQA. Ka arotakea ia paerewa hou o te New Zealand Curriculum me Te Marautanga o Aotearoa ā te wā e oti ai, hei tautoko i ngā kura whakamātau.
Ngā kura kāore e whai wāhi mai ana ki ngā whakamātau
Mō ngā kura kāore i te whai wāhi mai ki ngā whakamātau NCEA o te 2022 me te 2023, ka taea e rātou ngā herenga reo matatini, pāngarau te whakatutuki i tēnei wā mā tētahi o ēnei ara:
-
Te tukanga o nāianei – arā, ko te whai i ngā paerewa kei tētahi rārangi paerewa aromatawai kua tautuhia, i tētahi pūhera paerewa e toru rānei mō te reo matatini me te pāngarau. He pārongo anō kei te pae tukutuku a NZQA.
-
I te 2022, mēnā e whai wāhi ana hoki tētahi kura ki ngā mahi whakamātau i Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka taea hoki e rātou aua paerewa te nanao atu hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
I te 2023, kei tēnā, kei tēnā kura te kōwhiri ina hāpainga ake e ia ngā paerewa Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
Pāngarau NCEA | Numeracy & UE Numeracy
I tēnei wā, ko ngā herenga pāngarau mō te Tomo i te Whare Wānanga (UE) he rite ki ērā mō te NCEA – kia 10 ngā whiwhinga aronui ki te pāngarau i te Kaupae 1 o te NCEA. Ka ea rānei tēnei i:
-
ētahi paerewa paetae kua tautuhia, e wātea ana i ōna anō marau huhua; tērā rānei ko
-
tētahi pūhera o ētahi paerewa pāngarau e toru (26623, 26626, 26627 – ā, me mātua kawe ngā paerewa e toru).
I runga anō i tēnei tikanga tauritenga, ko ngā ākonga ka oti i a rātou ngā paerewa pāngarau | numeracy hou i te whakamātau o te 2022, i ngā tauwhirowhirotanga rānei o te 2023, ka taea e rātou ēnei whiwhinga 10 mō te pāngarau | numeracy te whakahāngai atu ki te herenga pāngarau mō te UE ā te 2022 me te 2023.
Ko tā tēnei whakaritenga tārewa, he whai kia kaua ngā ākonga e aru ana i te UE ā te 2022, te 2023 rānei, e noho papa i tā rātou whakaoti i ngā paerewa pāngarau | numeracy hou.
Ka mahi tahi mātou ki a NZQA ki te arotake anō i tēnei whakaritenga i mua i te whakamanatanga o te paerewa tautokorua ā te 2024.
Te 2024 me Tua Atu
Ā te 2024, ka noho ko ngā paerewa tautokorua o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, koia anahe te ara e tutuki ai i te ākonga ngā herenga reo matatini, pāngarau NCEA.
Ki te ea i te ākonga ngā herenga reo matatini, ngā herenga pāngarau rānei i mua i te whakamanatanga o ngā paerewa paetae hou, ka whaimana tēnei hei whakaea i te paerewa tautokorua hou. Ka whaimana tae noa ki te 2026, nō reira ka toru tau tēnei e wātea ana ki ngā ākonga.
E whakaarotia ana ka hāngai anō ēnei whakaritenga tauwhirowhiro ki ngā tohu NCEA e tukua ana i ngā whare ako paetoru me ērā wāhi kē atu e rapua ai te mātauranga.
He Pārongo Atu Anō
He wehe motuhake ngā paerewa o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Nō reira, e taea ana e te ākonga te whakaea te herenga reo matatini mā roto i tētahi o ngā kōwhiringa i runga ake nei, ko te herenga pāngarau ia, mā tētahi kōwhiringa motuhake (pērā i te paerewa pāngarau).
Ka whakaputaina te rārangi o ngā paerewa kua tūtohua ki te pae tukutuku a NZQA. Ka arotakea ia paerewa hou o te New Zealand Curriculum me Te Marautanga o Aotearoa ā te wā e oti ai, hei tautoko i ngā kura whakamātau.
Ngā kura kāore e whai wāhi mai ana ki ngā whakamātau
Mō ngā kura kāore i te whai wāhi mai ki ngā whakamātau NCEA o te 2022 me te 2023, ka taea e rātou ngā herenga reo matatini, pāngarau te whakatutuki i tēnei wā mā tētahi o ēnei ara:
-
Te tukanga o nāianei – arā, ko te whai i ngā paerewa kei tētahi rārangi paerewa aromatawai kua tautuhia, i tētahi pūhera paerewa e toru rānei mō te reo matatini me te pāngarau. He pārongo anō kei te pae tukutuku a NZQA.
-
I te 2022, mēnā e whai wāhi ana hoki tētahi kura ki ngā mahi whakamātau i Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, ka taea hoki e rātou aua paerewa te nanao atu hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
-
I te 2023, kei tēnā, kei tēnā kura te kōwhiri ina hāpainga ake e ia ngā paerewa Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy hei whakatutuki i te herenga reo matatini, pāngarau.
Pāngarau NCEA | Numeracy & UE Numeracy
I tēnei wā, ko ngā herenga pāngarau mō te Tomo i te Whare Wānanga (UE) he rite ki ērā mō te NCEA – kia 10 ngā whiwhinga aronui ki te pāngarau i te Kaupae 1 o te NCEA. Ka ea rānei tēnei i:
-
ētahi paerewa paetae kua tautuhia, e wātea ana i ōna anō marau huhua; tērā rānei ko
-
tētahi pūhera o ētahi paerewa pāngarau e toru (26623, 26626, 26627 – ā, me mātua kawe ngā paerewa e toru).
I runga anō i tēnei tikanga tauritenga, ko ngā ākonga ka oti i a rātou ngā paerewa pāngarau | numeracy hou i te whakamātau o te 2022, i ngā tauwhirowhirotanga rānei o te 2023, ka taea e rātou ēnei whiwhinga 10 mō te pāngarau | numeracy te whakahāngai atu ki te herenga pāngarau mō te UE ā te 2022 me te 2023.
Ko tā tēnei whakaritenga tārewa, he whai kia kaua ngā ākonga e aru ana i te UE ā te 2022, te 2023 rānei, e noho papa i tā rātou whakaoti i ngā paerewa pāngarau | numeracy hou.
Ka mahi tahi mātou ki a NZQA ki te arotake anō i tēnei whakaritenga i mua i te whakamanatanga o te paerewa tautokorua ā te 2024.
Te 2024 me Tua Atu
Ā te 2024, ka noho ko ngā paerewa tautokorua o Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy, koia anahe te ara e tutuki ai i te ākonga ngā herenga reo matatini, pāngarau NCEA.
Ki te ea i te ākonga ngā herenga reo matatini, ngā herenga pāngarau rānei i mua i te whakamanatanga o ngā paerewa paetae hou, ka whaimana tēnei hei whakaea i te paerewa tautokorua hou. Ka whaimana tae noa ki te 2026, nō reira ka toru tau tēnei e wātea ana ki ngā ākonga.
E whakaarotia ana ka hāngai anō ēnei whakaritenga tauwhirowhiro ki ngā tohu NCEA e tukua ana i ngā whare ako paetoru me ērā wāhi kē atu e rapua ai te mātauranga.
He Pārongo Atu Anō
Ngā Aukatinga
Kotahi noa te āhuatanga e kore ai e whakaaetia tā te ākonga kawe ake i tētahi paerewa mō tana tohu NCEA, arā, mēnā e kaha inaki ana ngā akoranga ki tētahi paetae kua tutuki kē i a ia. Ka kīia tēnei he aukatinga. I a mātou ka tārai i ngā paerewa paetae hou, ka pānuitia ngā pārongo mō ngā aukatinga.
He mea nui te aukatinga hei:
-
akiaki kia oti i te ākonga ngā mea whārahi, ngā mea tūāpapa anō o te marautanga. Me i rua ngā aromatawai i te hua ako kotahi, ka iti ake te hōhonu me te haumako o te whakaako me te ako.
-
whakatairanga i te horahanga o ngā mōkihi ako arorau. Me i rua ngā aromatawai i te hua ako kotahi, ka iti ake te arorau me te kapinga pai o tētahi marau, wāhanga ako rānei, tēnā i te whakaako me te aromatawai i ngā hua ako motuhake e tūhono ana.
-
whakamāmā i te pīkaunga mahi kei te kaiako me te ākonga. Kāore e tika ana kia rua ngā aromatawainga i te ākonga mō te hua ako kotahi, kāore hoki e tika ana kia rua ngā māka a te kaiako i ngā mahi mō te hua ako kotahi, hāunga anō i ngā tāpaerua.
-
• whakaū i te ruarangi o te tohu. Ko te tutuki-rua, he whakaheke i te mana o te tauākī putanga o tētahi NCEA. I te nuinga o ngā horopaki, kāore e taea te kohi whiwhinga tahi i ngā paerewa NCEA hou me ngā mea o tēnei wā, i tēnā, i tēnā marau.Tirohia te rārangi taupare mō ngā paerewa whakamātau hou i te Kaupae 1 o te NCEA. .
E kore te ākonga e āhei te whakamahi i te paerewa kotahi hei whakatutuki ngātahi i te herenga 60-whiwhinga me te paerewa tautokorua mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Hei tauira, ki te whakamahia he Paerewa Paetae mō te History hei kohi whiwhinga mō te paerewa reo matatini, pāngarau, e kore e taea te whakapau anō hoki ki te herenga mō te 60 whiwhinga.
Kei te tūtohi e whai ake nei ngā paerewa ka tauparea i ngā paerewa hou mō te reo matatini me te pāngarau.
NGĀ PAEREWA HOU MŌ TE REO MATATINI ME TE PĀNGARAU | NGĀ PAEREWA NOA O NĀIANEI | ||
---|---|---|---|
KO TĒNEI RĀNEI | Literacy (reading) US32403, 5 credits | RĀNEI | Reading US26624, 3 credits |
KO TĒNEI RĀNEI | Literacy (writing) US32405, 5 credits | RĀNEI | Writing US26622, 4 credits |
KO TĒNEI RĀNEI | Numeracy US32406, 10 credits | RĀNEI | Numeracy: number US26623, 4 credits, statistics US26626, 3 credits or measurement US26627, 3 credits |
Table 2
Kotahi noa te āhuatanga e kore ai e whakaaetia tā te ākonga kawe ake i tētahi paerewa mō tana tohu NCEA, arā, mēnā e kaha inaki ana ngā akoranga ki tētahi paetae kua tutuki kē i a ia. Ka kīia tēnei he aukatinga. I a mātou ka tārai i ngā paerewa paetae hou, ka pānuitia ngā pārongo mō ngā aukatinga.
He mea nui te aukatinga hei:
-
akiaki kia oti i te ākonga ngā mea whārahi, ngā mea tūāpapa anō o te marautanga. Me i rua ngā aromatawai i te hua ako kotahi, ka iti ake te hōhonu me te haumako o te whakaako me te ako.
-
whakatairanga i te horahanga o ngā mōkihi ako arorau. Me i rua ngā aromatawai i te hua ako kotahi, ka iti ake te arorau me te kapinga pai o tētahi marau, wāhanga ako rānei, tēnā i te whakaako me te aromatawai i ngā hua ako motuhake e tūhono ana.
-
whakamāmā i te pīkaunga mahi kei te kaiako me te ākonga. Kāore e tika ana kia rua ngā aromatawainga i te ākonga mō te hua ako kotahi, kāore hoki e tika ana kia rua ngā māka a te kaiako i ngā mahi mō te hua ako kotahi, hāunga anō i ngā tāpaerua.
-
• whakaū i te ruarangi o te tohu. Ko te tutuki-rua, he whakaheke i te mana o te tauākī putanga o tētahi NCEA. I te nuinga o ngā horopaki, kāore e taea te kohi whiwhinga tahi i ngā paerewa NCEA hou me ngā mea o tēnei wā, i tēnā, i tēnā marau.Tirohia te rārangi taupare mō ngā paerewa whakamātau hou i te Kaupae 1 o te NCEA. .
E kore te ākonga e āhei te whakamahi i te paerewa kotahi hei whakatutuki ngātahi i te herenga 60-whiwhinga me te paerewa tautokorua mō Te Reo Matatini me te Pāngarau | Literacy and Numeracy. Hei tauira, ki te whakamahia he Paerewa Paetae mō te History hei kohi whiwhinga mō te paerewa reo matatini, pāngarau, e kore e taea te whakapau anō hoki ki te herenga mō te 60 whiwhinga.
Kei te tūtohi e whai ake nei ngā paerewa ka tauparea i ngā paerewa hou mō te reo matatini me te pāngarau.
NGĀ PAEREWA HOU MŌ TE REO MATATINI ME TE PĀNGARAU | NGĀ PAEREWA NOA O NĀIANEI | ||
---|---|---|---|
KO TĒNEI RĀNEI | Literacy (reading) US32403, 5 credits | RĀNEI | Reading US26624, 3 credits |
KO TĒNEI RĀNEI | Literacy (writing) US32405, 5 credits | RĀNEI | Writing US26622, 4 credits |
KO TĒNEI RĀNEI | Numeracy US32406, 10 credits | RĀNEI | Numeracy: number US26623, 4 credits, statistics US26626, 3 credits or measurement US26627, 3 credits |
Table 2