Te Whāinga
Paearu Paetae
Kōrero Āpiti 1
I ahu mai tēnei paerewa paetae i The New Zealand Curriculum (NZC), Te Pou Taki Kōrero, Te Tāhuhu o te Mātauranga, 2007, ā, ka hāngai ki ngā whāinga o ngā Whakaaro Whānui i te Taumata 6 o te Tukutuku Ako o Te Ao Haka ki ngā Taumata 6, 7, 8.
Kōrero Āpiti 2
Ka whai wāhi ki te whakaahua i ētahi wāhanga o roto o Te Ao Haka:
- te tautohu i ngā wāhanga kāore e iti iho ana i te rua o roto i tētahi pekanga
- te tuku tauira o tētahi tūmomo o roto i ia wāhanga
Ka whai wāhi ki te whakamārama i ētahi wāhanga o roto o Te Ao Haka:
- te matapaki i te āhua o te ōrite, o te rerekē hoki o ngā wāhanga
- te mātai i tētahi horopaki e whakaaturia ai pea ia wāhanga me ngā take e pērāhia ai
Ka whai wāhi ki te tātari i ētahi wāhanga o roto o Te Ao Haka:
- te matapaki i ngā āhuatanga e tautohua ai te noho o ngā tauira hei wehenga mō taua wāhanga
Kōrero Āpiti 3
Ko ngā wāhanga i Te Ao Haka ko ngā momo, ko ngā kāhua rānei o ngā titonga, o ngā mahinga rānei i roto i tētahi pekanga.
Kei roto i ngā tauira o ngā wāhanga te:
Mōteatea
- te aroha
- te tangi
- te pao
Waiata ā-ringa
- te aroha
- te poroporoaki
- te whakahāwea
Ko ēnei wāhanga anake e whai pānga ana ki ngā pekanga o te whakaeke me te whakawātea:
- kaupapa whānui
- whakanui
- aroha
- whakapapa
He rārangi tōtōpū o ngā wāhanga me ngā tautuhinga motuhake mō ngā wāhanga o te kaupapa whānui, o te whakanui, o te aroha me te whakapapa kei te Kuputaka o Te Ao Haka.
Kōrero Āpiti 4
Ko te tūmomo e kōrero ana mō tētahi titonga, mō tētahi whakaaturanga rānei e whai wāhi atu ai ngā āhuatanga tāpua o Te Ao Haka i te nekehanga, te reo me te kupu
Ngā tautuhinga aromatawai ā-waho
The External Assessment Specifications are published by NZQA and can be found on their website using this link:
NZQA Te Ao Haka
Te wewete i ngā paerewa
Ka whakaatu māramatanga te ākonga ki ngā tikanga mā roto i te Paerewa, me te mea nei, me tika te whakapuakitanga o ngā wāhanga o Te Ao Haka nō runga i te ahurea me te tuakiri. Ka whakaatu hoki ko Te Ao Haka hei waka e mārama ai te ahurea Māori me ōna ritenga.
Kaupae 1
I te Kaupae 1, me whai te ākonga i ngā tūāpapatanga o Te Ao Haka me te ako i ngā pūkenga tāpua mō te whakaaturanga, i ngā kōrero tuku iho me ngā taera o Te Ao Haka, me te whakawhanaketanga o ēnei āhuatanga.
Literacy and Numeracy Requirements
From 2024 onwards, this achievement standard can no longer be used to meet the NCEA co-requisite requirements.
Full information on the co-requisite for 2024 and 2025: Standards approved for NCEA co-requisite for 2024 and 2025.
Ka whakaatu māramatanga te ākonga ki ngā tikanga mā roto i te Paerewa, me te mea nei, me tika te whakapuakitanga o ngā wāhanga o Te Ao Haka nō runga i te ahurea me te tuakiri. Ka whakaatu hoki ko Te Ao Haka hei waka e mārama ai te ahurea Māori me ōna ritenga.
Kaupae 1
I te Kaupae 1, me whai te ākonga i ngā tūāpapatanga o Te Ao Haka me te ako i ngā pūkenga tāpua mō te whakaaturanga, i ngā kōrero tuku iho me ngā taera o Te Ao Haka, me te whakawhanaketanga o ēnei āhuatanga.
Literacy and Numeracy Requirements
From 2024 onwards, this achievement standard can no longer be used to meet the NCEA co-requisite requirements.
Full information on the co-requisite for 2024 and 2025: Standards approved for NCEA co-requisite for 2024 and 2025.