Rauemi: 

Ngārarahuarau

Kupu Marau:

ariā matua - main idea/s
ataata - video
atataki - vlog
tuhi tīpoka - notes, note taking
urupare - response
whakapūioio - extend, consolidate

Ngā Tohutohu:

Whakaatuhia te ataata - Ngārarahuarau ki ngā mokopuna, e whakamārama ana i te taenga mai o te Hōkioi ki Aotearoa.  Kia rua ngā mātakitakinga mai i te tīmatanga, tae atu ki te 2:50 meneti. 

Ka wānanga ngā mokopuna i ēnei pātai e hāngai ana ki te ataata, kia mārama ai ki ngā ariā matua, ā, ka tuhi tīpoka hoki: 

• I pēhea te taenga mai o ngā tipua ki Aotearoa?
• Nā te aha i tata mate ai ngā tipua i mua i tō rātou taenga mai ki Aotearoa?
• Ko wai ngā ingoa o ngā tipua kino?
• Ko wai te rangatira o te ope tipua?
• He aha tētahi āhuatanga ōrite i waenga i ngā tipua kino e toru?

Ka kapo ngā mokopuna i tētahi atataki e kōrero ana mō ō rātou whakaaro ki ngā pātai, hei urupare ā-waha.

• Ka taea e ngā mokopuna te aro ki ā rātou tuhinga tīpoka hei whakaraupapa i ā rātou atataki, engari me kōrero tene te āhua. 
• Kia 1-2 meneti te roanga o te atataki.

Hei whakapūioio i tēnei ngohe, me whakautu tētahi o ēnei pātai hei whakakapi i tā rātou atataki.

• Mēnā he tipua koe, he pēhea tō āhua? He pēhea hoki tō hanga ā-tinana?
• Ki te ora tonu ngā tipua i ēnei rā, he aha ō whakaaro? Ka pēhea ki a koe?
   

Rauemi: 

Te Hōkioi me te Moa - Hikoi NZ

Kupu Marau:
ariā matua - main idea/s
ataata - video
tairitenga - analogy

Ngā Tohutohu: 

Kia toru ngā whakaaturanga o te ataata o Te Hōkioi me te Moa kia toru ngā wā. I ia mātakinga, tohua ngā mokopuna kia tā pikitia me te tuhi kupu e hāngai ana ki ngā ariā matua o te ataata. Kia tekau ngā kupu, kia tekau rānei ngā pikitia.

• Whakarōpūhia ngā mokopuna kia toru, kia whā rānei ki ia rōpū. 
• Ka whiriwhiri ngā rōpū i ngā pikitia e rima, i ngā kupu e rima rānei hei whakaatu i ō rātou māramatanga mō te pūrakau. 
• Ka tito ngā mokopuna i tētahi waiata poto e hāngai ana ki ā rātou kupu, pikitia rānei.
• Kia rima rārangi te roa o te waiata, ā, me tuitui i ā rātou pikitia/kupu ki ngā kupu o te waiata.
• Mā ia rōpū tā rātou waiata poto e tuku ki te akomanga.

Mā ngā mokopuna e whakatau te rangi, mēnā rānei ka whai ā-ringa hoki. Kei a koe te tikanga mō te roanga o tēnei ngohe, hēoi ka nui pea te 45 meneti. 

Ākina ngā rōpū ki te kowhiri i t/ētahi o ngā rautaki kei raro iho nei hei āwhina i te tito waiata:

He Puna Kupu

1. Whakaarohia ngā kupu, ngā mahi, ngā āhua, ngā kōrero mō tētahi kaupapa.
2. Tuhia, tāngia rānei ngā kupu, ngā mahi, ngā āhua, ngā kōrero i a koe e whakaaro ana.

He Mahere Pūngāwerewe

1. Tuhia tō kaupapa, ngā kupu matua rānei ki waenganui i tō pepa.
2. Porohitatia te kaupapa, te kupu matua, kātahi ka tā kia waru ngā rārangi puta atu i te porohita. Kia pūngāwerewere te āhua.
3. Ki ia waewae o te pūngāwerewere, tuhia tētahi kupu e hāngai ana ki te kaupapa.
4. Ki ia waewae o te pūngāwerewere, tuhia tētahi kupu taurite, whakaaro ōrite rānei e hāngai ana ki te kupu matua.
5. Mēnā he maha ake ō kupu, whakaaro rānei i ngā waewae e waru o te pūngāwerewere, tēnā tāngia he waewae anō.

Te Whakarāpopoto

1. Whakaarohia tētahi kupu matua i rongo ai koe i a koe e mātakitaki ana i te ataata.
2. Ka rima meneti te roa ki te tuhi i ētahi kupu ka ara mai i tō whatumanawa mō taua kupu matua.
3. Whai muri, whakaarohia tēnei pātai: He aha te tino kaupapa o tēnei waiata poto?
4. Me whakakore ngā kupu katoa kaore i te hāngai tōtika ki te kaupapa.
5. Hei te mutunga, ko te tikanga kua whakarāpopotohia tō puna kupu kia 15 pea ngā kupu.

He Hononga

1. Whakaarohia he pepeha, he whakataukī, he kīwaha, he kōrero nehe, he kōrero tuku iho rānei hei tāhū mō te kaupapa o te waiata poto.

He Kupu Whakarite

He pai tēnei rautaki mēnā kua ohia manomanohia ētahi kupu e hāngai ana ki te kaupapa o te waiata poto.

1. Ko ngā kupu whakarite e whakairo ai i te whakaahua ki te hinengaro o te tangata. Ka tīkina atu he āhuatanga, he mea kikokiko, he mahi, ā, ka whakatauritetia kia tino mārama ai tētahi whakaaro.
2. Ko tētahi tohu o te ariā pohewa, arā ko te whakataurite i tētahi āhuatanga ki tētahi atu ko ngā rerenga kōrero pēnei:

• Pēnei i te…
• Pēnei me te…
• Me he…
• He rite ki te…
• He…tōna rite
• Ānō nei he…
   

Rauemi: 

Kurungaituku - Hikoi NZ

Kupu Marau:

ataata - video
kaiwhakataki - narrator
tuhinga tīpoka - note taking

Ngā Tohutohu: 

Whakarōpūhia ngā mokopuna kia toru, kia whā rānei ki ia rōpū. Kia toru ngā mātakitakinga o te ataata - Kurungaituku

1. I te mātakinga tuatahi, tukuna ngā mokopuna ki te mātakitaki noa iho.
2. I mua i te mātakinga tuarua, hoatu tētahi pepa me ētahi pene ki ngā rōpū. Ko te mahi ko te mātakitaki me te tuhi/tā i ngā āhuatanga o Kurungaituku.
3. I mua i te mātakinga tuatoru, tukuna ēnei pātai, ā, ko te mahi ko te rapu i ngā whakautu me te tuhi tīpoka:
   • He pēhea te āhua o Kurungaituku?
   • Nō hea ia, kei hea rānei tōna wāhi noho?

Hei Tauira:

He pēhea te āhua o Kurungaituku?

• ōna waewae he waewae wahine
• tōna tinana he tinana wahine
• tōna kanohi he manu te āhua
• ōna ringa he parirau

Nō hea ia, kei hea rānei tōna wāhi noho?

Kei te takiwā o Rotorua ki Ātiamuri

Tuhia ētahi tuhinga tīpoka mō te pūrākau: 

• Ka hopukina e Kurungaituku a Hatupatu, ā, ka kawea ki tōna kāinga.
• Ka whakangau manu mā rāua ko Hatupatu.
• Kāore a Hatupatu i te kai nā te mea kāore ia e rata ana ki te manu kāore i whakamaoa.
• Ka pā mai te hiakai me te ngoikore hoki ki tōna tinana.
• Ka whakaaro ia kia oma atu i te wā ka whakangau haere a Kurungaituku.
• I tana putanga atu, ka kite te riroriro i a ia e oma ana, kātahi ka kōrero atu a riroriro ki a Kurungaituku.
• Ka tīmata a Kurungaituku ki te whai atu i a Hatupatu me tōna tere hoki!
• Ka kaha karakia a Hatupatu, kātahi ka tuwhera tētahi kōhatu hei wāhi huna mōna.
• Kei te kati tonu te kōhatu.
• I ēnei rā, ka kitea tonuhia ngā rapirapitanga a Kurungaituku ki runga i te kōhatu.

Kia mutu te wānanga i te pūrākau ka waihanga ngā mokopuna i tētahi whakaari. Kei a koe te tikanga mō te roanga o tēnei ngohe, hēoi ka nui pea te 45 meneti ki te 1 haora te roanga. 

Ngā ture mō te whakaari:

• Me whakaatu a Kurungaituku, a Hatupatu, a Riroriro ki roto i te whakaari.
• Kia kotahi te kaiwhakataki.
• Me whakaari ngā mokopuna katoa o ia rōpū.
• Mā ia rōpū tā rātou whakaari e whakaatu ki te akomanga.

Hei whakawhanake i ngā whakaari, me whakaatu ngā mokopuna i ō rātou whakaaro ki tētahi o ēnei pātai:

• He aha i mauheretia ai a Hatupatu e Kurungaituku?
• He aha tētahi o ngā tino hua i riro i a Hatupatu?
• Ina pērā tonu te āhua o Aotearoa i ēnei rā, ka pēhea koe?